Herkese merhaba sevgili kırmızı defter okuyucuları. Kırmızı defterin bu sayfasında sizler ile "Norveç Mitolojisi " hakkında konuşacağız. Dilerseniz başlayalım...
Norveç mitolojisi diğer adıyla İskandinav mitolojisi İskandinav toplulukların Hristiyanlıktan önce ortaya çıkmış bir inanış, din ve efsanesidir. Norveç mitolojisi nedir denildiğinde akla yaratılış olarak karanlık ve soğuk kuzey, aydınlık ve sıcak güney ortada kalan yer için ise uçurum (Ginnungagap) vardır. Bu uçurumu ise incelediğimizde Yunan mitolojisinde Khaos’a (boşluk) benzetebiliriz. Peki, kuzey ve güney diye adlandırılan yerlerin adı nasıl geçmektedir?
Kuzey ve Güney Diyarlar
Kuzeyde soguk ve karanlık diyarlar Nifleheim, diye geçerken Güney ise Muspell’dır. Norveç mitolojisinin efsanesine göre birgün Mupsell’ de çıkan kıvılcımlar Nifleheim’i eritti erimenin ardından damlalar aşağı doğru akmaya başladı Muspell ile Niflehim bir araya gelerek ilk dev olan Ymir ortaya çıktı. Bu yeni doğan dev sayesinde Ymir’in terinden yeni devler meydana geldi. Peki nasıl gelişmeye başladı bu devleter Norveç mitolojisi nedir denildiğinde devamında Musella da erimeye devam eden buzullardan damla halinde Audhumla yani en ilkel inek var oldu. Bunu fırsat bilen Ymir dev ineğin sütünden içti ve gittikçe büyüdü o sırada Audhumla tuz blokları ile kendini besler. Audhumla yaladığı tuz blokları sayesinde tüm tanrıların atası olan Buri var olur. Buri’nin ise devamında Bor adında bir oğlu meydana gelir. Bor ise Ymir’in soyundan gelen devlerden birinin kızı olan Besta ile evlendirir bu evlilikten ise meydana Ve (Kutsal), Odin (Hiddet) ve Vili (İstek) doğar. Tanrı Odin hiddeti sembolize ederken aynı zamanda aklıda sembolize etmektedir. Odin ve diğer tüm tanrılar devlerin gittikçe büyüdüğünün farkındadır ve yer kalmadığına dikkat çeker Norveç mitolojisi nedir dediğimizde tam bu sırada devler ve tanrılar arasında savaş çıkar. Ymir’in akan kanlarında boğulan devler ölmeye başlarken aralarında bir tanesi zeki olan dev Bergelmir ailesi ile kaçarak hayatta kalırlar. Peki devamında ne olmuştur.
Bergelmir Ailesi
Efsaneye göre Odin ve kardeşleri öldürdükleri Ymir’in vücudunu parçalara ayırarak dünyayı oluşturmuştur. Dünyanın oluşmasının ardından tanrılar devam ederek Midgard adlı orta diyarı yaratırlar ve orada yaşayacak olan ilk insanlar için bir Dişbudak ağacı bir de Karaağaçtan yerleştirerek, Odin bu ağaçlara nefesine üflerken, Vill ise bu ağaçlara duygu ve düşünce duygusu vererek ağaçlarda görme ve duyma yetenekleri doğar.
Diş budak ağacından ortaya doğan ilk erkek Askr, Karaağaçtan doğan ilk kadın ise Embla’dır. Bu isimlerin anlamlarını incelediğimizde Askr kül anlamına gelirken, Embla ise sarmaşık anlamına gelmektedir. Bu varoluş sayesinde Midgard’ da yaşayacak ilk insanlar meydana gelmiştir. Norveç mitolojisi bitti sanıyorsanız yanılıyorsunuz efsanenin devamında tanrılar Utangard’ı yaratır. Utangard incelendiğinde Utangard verimsiz ve çorak bir yerdir, dağlar buzlarla kaplı olmakla birlikte kazığı andıran ağaçlardan dolayı geçilmezdir. Peki kaçan Bergelmir buz devine ne olur? Odinin hiddetinden ve öfkesinden korkan Bergelmir ve ailesi bu karanlık ormana, canavar ve cinlerle dolu olan Utangard’ sürgun edilmiştir. Ardından tanrıların yaşadığı yer olan Asgard dağının üstünde bir dünya yada gezegen oluşturularak, Odin kulesinden dünyayı izler ve gözetler, aynı zamanda kargası olan Huginn ve Munin’i izlemeye göndererek dünyada ne olup bittiği ile ilgili haberleri alır. Peki koskoca bir ömrün yaşamıın sonunda neler oluyor yani ölüm meydana geldiğinde insanlar nereye gidiyor?
Valhalla
Asgard’ da tanrıların tanrısı olarak bilinen Odin’nin yönetiminde Valhalla sarayı vardır bu sarayda olmak için ise savaşarak ölmen gerekir. Yaşam anlarında kahramanlık gösteren savaşçılar Valkyrylerin verdiği karar ile öldüklerinde Valhallaya götürülür. Savaçılar ölüm anından bile efsaneye göre Valkyryler görür. Valkyryler ise Odin’nin cesur ve savaşçı bakireleri olarak geçmektedir. Bu kahraman savaşçılar ise mutluluk ve huzuru içinde yaşayarak Ragnarok’ta Odin’nin yanında savaşabilmek için beklerler. Norveç mitolojisi nedir denildiğinde bilinmesi gereken diğer bir konu Ragnor’tur. Ragnarok iskandinav mitolojisinde kıyamet anlamına gelmektedir. Nordik mitolojisinde denildiğine göre her yerde savaş ve ölüm olayları olacaktır. Bu savaşların ve kaosun ardından ormungand ve Thor savaşacak Thor yenecek fakat Jormungand onu zehirlediği için ölecektir. Sonrasında ise Fenrir zincirlerinden kurtularak Odin’i yiyecektir. Odin’nin oğlu olan Vidar ise Fenrir’i öldürürken bu esnada Heimdall ve Loki karşı karşıya gelecek ve ikiside ölücektir.
Bu kaos ortamından alevler ve lavlar dünyayı saracak dünya bir suyun altına gömülecek ve evren yeniden doğacaktır. Efsanenin devamında Odin ve Frigg’in oğlu olan Balder’in özelliği şık, mutluluk, saflık, güzellik, masumiyet ve barış gibi olgularla özdeşleşir. Bu özellikleri sayesinde tanrılar ve insanlardan çok sevilir fakat çok güçlü değildir. Yine de yakışıklı ve akıllı bir tanrıdır. Fakat bir gece Balder uyurken kötü bir rüya görür ve bu onu rahatsız eder. Gördüğü rüyada hayatı tehlikeye girmiştir. Annesi ise bunu öğrenir ve ateş, su, elementlere, canlılara taşa ve toprağa Balder’a zarar vermemeleri için yemin ettirir. Fakat bunu aralarında çekemeyen bir kişi Loki vardır Loki kılık değiştirerek Frigg’den laf almaya çalışır ve Frigg ökse otu ile ilgili yemin etmediğini söyler bu esnada Loki ökse otunu Hoder’e getirir ve Hoder elinde ki ökse otu ile Balder’e saldırır. Balder’in ölümü ile Aesirler intikam almak isterler fakat şöyle bir sorun ortaya çıkar. Balder savaşçı olmadığından mütevellit Valhalla’ya gidememektedir. Odin bunu öğrenir ve Hel’in yanına gider ve Balder’in serbest kalmasını ister. Hel bir şartla kabul edeceğini söyler ve şart şudur; Eğer dünyadaki ölü ve canlı her şey Balder için göz yaşı dökerse Balder geri dönebilecektir. Koruyucusu olan Aesir’ler Aesir’le bu mesajı tüm dünyaya iletir ve herkes onu çok sevdiği için kabul eder; fakat aralarında bir tane dev bunu kabul etmez. O kişi de kılık değiştirmiş Loki’dir. Bunu anlayan Aesir’le Loki’yi zincire vursalarda Loki zincirlerini birgün kıracaktır ve bu Ragnarok’un başlayacağına bir işarettir.
Yorumlar
Yorum Gönder