Hepinize merhabalar sevgili Kırmızı Defter okuyucuları. Sizleri “Kırmızı Defterin” bu sayfasında sizler ile Hippodamos kimdir nedir bunlara bakacağız. Dilerseniz başlayalım...
Milet’te doğan Hippodamos MÖ 5. yüzyılda, Antik Yunan klasik çağında Yunan anakarasında yaşamıştır. Babası Euryphon’dur.Şehir planlamasında, Hippodamos düz sokakların birbirini dik açılarla kestiği “ızgara düzenini” icat etmesiyle tanınır. Bununla birlikte günümüzde, Hippodamos’dan çok önce inşa edilmiş ızgara planlı şehirler keşfedildiğinden, bu bilginin yanlışlığı ispatlanmıştır. Mezopotamya’da daha erken örnekler olmakla birlikte, ilk gelişkin ızgara plan örneğine MÖ. 8. yüzyılda kurulan eski İzmir’de (bugünkü bayraklı tepesi) rastlanılır. Hippodamos, MÖ 479 yılında Milet’i Pers tahribi sonrasında ızgara planla yeniden düzenlemiştir. Atina yakınlarındaki Pire’yi ( MÖ 470) ve Thurii’yi, İtalya’yı ( MÖ 443’ten ) tasarlamış olabileceği düşünülmektedir.
Izgara Plan Nedir?
Sokakların birbirine dik açılarda uzandığı ve bir ızgara oluşturduğu şehir planı türüne ızgara plan denmektedir. Sokakların arasında dikdörtgen ya da kare biçimli yapı adaları oluşmakta, binalar bu kutucukların içinde inşa edilmektedir. Yapı adaları eşit büyüklükte ve yollar aynı genişlikte olmaktadır. Sokaklar arasında oluşan yapı adalarına insula adı verilmektedir.Aristoteles Politika’sında, Hippodamos için 10.000 özgür erkek vatandaşın yaşayabileceği şehirler planladığından bahseder. Bu sayı kadınlar, çocuklar ve köleler dahil toplam 50.000 kişiye ulaşmaktadır.Hippodamos planında şehir merkezinde daha sonra agora haline gelecek olan geniş bir alan yer alıyordu. Birbirini dik kesen sokaklar arasında kalan insulalarda 240 m2, hepsi güneye bakan, üst katı olan ev olan yapılar bulunmaktadır.Aristoteles Hippodamos’un vatandaşları askerler, zanaatkârlar ve kocalar olmak üzere üç sınıfa ayırdığından da bahsetmektedir. Toprak ise kutsal, kamu ve özel olarak sınıflandırılmıştır.
Bir fikir nasıl doğar? Bu kavramı ilk“icat eden” kimdir?Antik çağda telif hakkı diye bir kavramdan bahsedemeyiz. Patent yasasına yakın bir kavram fikri ilk olarak Hippodamos’tan geldi. Hippodamos, toplumun, toplum için yararlı şeyler yaratan bireyleri ödüllendirmesi gerektiğini öne sürmüştür.
Yorumlar
Yorum Gönder